انواع مالیات

براساس قوانین مالیاتی کشور انواع مالیاتها به شرح زیر می باشد:
1 – مالیاتهاي مستقیم
2 مالیاتهاي غیر مستقیم

1-مالیات مستقیم

الف)مالیات بردارایی : مالیات بر ارث: (ماده 17 تا ماده43 – حق تمبر: (ماده 44تا ماده 49)

ب)مالیات بر درآمد: مالیات بر د رآمد املاك ماده 52 تاماده80) – مالیات بر د رآمد کشاورزي(ماده 81 ) مالیات بر د رآمد حقوق(ماده 82 تا ماده92) – مالیات بر د رآمد مشاغل(ماده 93 تا ماده104) مالیات بر د رآمد اشخاص حقوقی(ماده 105 تاماده 118)- مالیات بر د رآمد اتفاقی (ماده 119 تا ماده 128)

2 -مالیات غیر مستقیم :

که بر قیمت کالاها و خدمات اضافه شده و به مصرف کنندگان تحمیل میگردد بـر دو نوع میباشد .

الف)مالیات بر واردات : حقوق گمرکی- سود بازرگانی – حق ثبت %5 30 %-خودروهاي وارداتی

ب)مالیات بر مصرف وفروش : مالیات بر فرآورده هاي نفتی- مالیات تولید الکل طبی و صنعتی

مالیات نوشابه هاي غیر الکلی-مالیات بر فروش سیگار- مالیات اتومبیل- مالیات نقل و انتقال اتومبیل

مالیات حق اشتراك تلفن هاي خودکار وخدمات مخابراتی- مالیات نوار ضبط صوت و تصویر

مالیات فروش خاویار

مالیات برمصرف که از1 /1 /76طبق تبصره قانون بودجه سال 76 وضع گردیده بود

مالیات تجمیع عوارض که از 1/1/82 جایگزین مالیاتهاي موضوع این بند گردیده .

نظام مالیاتی کشور ایران

منشور حقوق مودیان مالیاتی

اصل اول:

خط مشی سازمان امور مالیاتی کشور بر تکریم ارباب رجوع (مودیان) و رعایت حقوق اخلاقی و اجتماعی مردم استوار است. بنابراین حسن سلوك کارگزاران مالیاتی و رعایت جانب عدالت و انصاف درچارچوب قوانین و مقررات از مواردي است که سازمان تاکید فراوان بر آن دارد و کلیه ماموران مالیاتی موظف اند در برخورد با مودیان این اصل مهم را رعایت کنند. (احترام و رفتار مناسب با مودي)

اصل دوم:

پرداخت مالیات طبق موازین قانونی این حق بموجب اصل 51 قانون اساسی جمهوري اسلامی ایران براي مودیان در نظر گرفته شده است که مضمون آن چنین است. ” هیچ مالیاتی گرفته نمی شود مگر بموجب قانون “(مالیات باید قانونی باشد)

اصل سوم:

تقاضاي مشاوره مودي مالیاتی حق دارد به رایگان از خدمات مشاورانی که سازمان امور مالیاتی کشور جهت راهنمایی و پاسخ به سوالات آنها در ادارات امور مالیاتی به کار گمارده است استفاده کند.(مشاورین مالیاتی رایگان)

اصل چهارم :

با وجود کوششها و تلاشهاي فراوان توسط قانونگذار و در جهت جلوگیري از تضییع حقوق دولت و مردم، گاهی اوقات و در پاره اي از موارد بدلیل نارسایی و ضعف قانون حقوق بعضی از مودیان ضایع می شود. در این میان خوشبختانه ماده 251 مکرر نقش موثر و سازنده اي در جهت این نقیصه ایفا نموده است و به منزله یک عدالتخانه در وزارت دارایی و سازمان امور مالیاتی محسوب می شود. بدین ترتیب مودي این حق را دارد که به صرف غیر عادلانه بودن مالیات به استناد مدارك و دلایل کافی شکایت نموده و تقاضاي تجدید رسیدگی را نماید. (رعایت عدالت در رسیدگی پرونده)

صل پنجم:

مودي مالیاتی حق دارد به جاي خود وکیل یا نماینده قانونی اش را با رعایت مقررات مربوطه به اداره امور مالیاتی بفرستد. ذکر این موضوع نیز ضروري است که بموجب قانون مالیات هاي مستقیم وکیل یا نماینده مودي نباید از کارکنان شاغل یا آماده به خدمت در وزارت امور اقتصادي و دارایی و سازمان امور مالیاتی کشور باشند (دارا بودن حق وکیل یا نماینده)

اصل ششم:

بموجب تبصره ماده 226 قانون مالیات هاي مستقیم به مودیان مالیاتی اجازه داده می شود در صورتی که به نحوي از انحاء در اظهارنامه یا ترازنامه یا حساب سود و زیان تسلیمی از نظر محاسبه اشتباهی شده باشد با ارائه مدارك لازم ظرف یکماه از تاریخ انقضاي مهلت تسلیم اظهارنامه نسبت به رفع اشتباه اقدام و اظهارنامه یا ترازنامه یا حساب سود و زیان اصلاحی حسب مورد تسلیم نماید.( حق تصحیح و اصلاح اسناد و مدارك تسلیمی)

اصل هفتم :

در حین رسیدگی اداره امور مالیاتی و سایر مراجع مالیاتی می بایست اطلاعات شخصی مودیان را که در حین رسیدگی بدست می آورد محرمانه تلقی نمایند وگرنه طبق قانون مجازات اسلامی با آنها رفتار خواهد شد.(محرمانه بودن اطلاعات مودي)

اصل هشتم :

معمولاً مودیان مالیاتی اوراق مالیاتی خود را: 1 -از طریق ماموران و کارکنان سازمان امور مالیاتی دریافت می کنند ،2 -سازمان امور مالیاتی می تواند به منظور تحویل اوراق مالیاتی به مودیان از خدمات پستی استفاده نماید (ماده 203 ق.م.م و تبصره هاي آن) ، 3 -از طریق روزنامه هاي کثیرالانتشار به اطلاع مودي می رسد ، 4 -مودي می تواند براي اطلاع از نحوه تشخیص یا محاسبه مالیات تصویر گزارش نهایی را از واحد مالیاتی دریافت نماید.(تسهیل در اطلاع رسانی)

اصل نهم:

(اعتراض به مالیات مطالبه شده) در صورتی که مودي به برگ تشخیص مالیات ابلاغ شده به وي معترض باشد می تواند ظرف سی روز از تاریخ ابلاغ شخصاً یا بوسیله وکیل تام الاختیار خود به اداره امور مالیاتی مراجعه و با ارائه دلایل و اسناد و مدارك کتباً تقاضاي رسیدگی مجدد نماید. (ماده 238 ق.م.م)

اصل دهم:

(برخورداري دادرسی بیطرفانه پیش از الزام به پرداخت) مالیات مودیان مالیاتی می توانند ظرف سی روز از تاریخ ابلاغ برگ تشخیص و در صورتی که با رییس امور مالیاتی به توافق نرسند با دادن اعتراض کتبی به برگ تشخیص، رسیدگی مجدد را از هیات حل اختلاف مالیاتی درخواست نمایند.

اصل یازدهم:

(انتخاب نماینده) از سوي مودي مودي حق دارد یک نفر نماینده از اتاق بازرگانی و صنایع و معادن یا اتاق تعاون یا جامعه حسابداران رسمی یا مجامع حرفه اي یا تشکل هاي صنفی یا شوراي اسلامی شهر به انتخاب خود جهت شرکت در هیات حل اختلاف مالیاتی معرفی نماید. (بند 3 ماده 244 ق.م.م)

اصل دوازدهم:

(برخورداري از معافیت ها و تسهیلات قانونی) مودیان مالیاتی در صورت ارائه بموقع اظهارنامه و انجام تکالیف قانونی می توانند از معافیت ها و تسهیلات قانونی برخوردار شوند.

اصل سیزدهم:

(تقاضاي تقسیط مالیات) وزارت امور اقتصادي و دارایی یا سازمان امور مالیاتی کشور می تواند نسبت به مودیانی که قادر به پرداخت بدهی مالیاتی خود اعم از اصل و جریمه بطور یکجا نیستند از تاریخ ابلاغ مالیات قطعی بدهی مربوط را حداکثر بمدت 3 سال تقسیط نمایند. این حق به صراحت در ماده 167 قانون مالیات هاي مستقیم بیان شده است.

اصل چهاردهم:

(قائل بودن از برخورداري از حداقل معیشت براي مودي در چارچوب قانون مودي مالیاتی) بموجب ماده 212 قانون مالیات هاي مستقیم این حق برایش لحاظ شده است که از اداره امور مالیاتی بخواهد در هریک از مراحل مختلف وصول و اجرا حق برخورداري از حداقل معیشت در چارچوب قانون و مقررات جاري براي او در نظر گرفته شود.

اصل پانزدهم:

مودي مالیاتی حق دارد از اداره امور مالیاتی بخواهد چنانچه به هر دلیل وجوهی اضافه بر میزان مالیات واقعی اش پرداخته است و نیز مبالغی که تحت عنوان خسارت وارده به اضافه پرداختی مزبور تعلق می گیرد را در مدت زمان مصرح در قانون به وي مسترد نماید.( استراداد اضافه پرداخت مالیات)

اصل شانزدهم:

بموجب ماده 235 ق.م.م اداره امور مالیاتی مکلف است نسبت به مودیانی که بدهی مالیاتی قطعی خو را پرداخت نموده اند حداکثر ظرف مدت 5 روز از تاریخ وصول تقاضاي مودي، مفاصا حساب مالیاتی تهبه و به مودي تسلیم کند. (تقاضاي مفاصا حساب مالیاتی)

اصل هفدهم:

بطور کلی مودیان مالیاتی از دو طریق می توانند اظهارنامه هـاي مالیـاتی خـود را بـه ادارات امـور مالیاتی ارائه نمایند. نخست آنکه خود شخصا اظهارنامه مالیاتی را به ادارات امـور مالیـاتی ارائـه و رسـید دریافـت نماید. (ماده 177 ق. م.م) دوم آنکه مودي حق دارد اظهارنامه و سایر اوراق مالیاتی کـه مکلـف بـه ارائـه آن مـی باشد را از طریق پست به اداره امور مالیاتی ارسال نماید. (نحوه ارائه اظهارنامه مالیاتی)